ढल्केवर।
मिथिला नगरपालिका सहित धनुषा जिल्लामा यहि माघ २३ गतेदेखि विद्यालयमै पुगेर लक्षित छात्रालाई पाठेघर क्यान्सर विरुद्धको एच.पि.भी. खोप लगाइने भएको छ । आइतबार धनुषाको मिथिला नगरपालिकामा नगर प्रमुख महेन्द्र महतोको अध्यक्षतामा भएको सो खोप अभियानबारे जानकारी गराउन पालिकास्तरीय खोप समन्वय समितिको अभिमुखिकरण कार्यक्रम गरिएको छ ।
अभिमुखिकरण कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै नगर प्रमुख महतोले अभियानको क्रममा लक्षित छात्राहरु नछुट्ने गरी नगरपालिकामा खोप अभियान संचालन गर्न स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई निर्देशन गर्नुभयो ।
अभिमुखिकरणलाई सहजीकरण गर्दै स्वास्थ्य कार्यालय धनुषाका सिअहेब शिवजी दासले जिल्लामा एच.पी.भी. (Human Papillomavirus) खोप अभियान माघ २३ गतेदेखि फाल्गुन ६ गतेसम्म अभियान संचालन गरिने जानकारी दिनुभयो । यद्यपी देशैभरि क्यान्सर दिवसको उपलक्ष्यमा माघ २२ गतेदेखि अभियान सुरुवात हुने र फाल्गुन ६ गतेसम्म चल्ने उहाँले बताउनुभयो ।
मिथिला नगरपालिकामा समेत माघ २३ गतेदेखि नै खोप अभियान संचालन हुने खोप अभियानको उद्देश्य अनुसार लक्षित वर्गलाई नछुट्ने गरी खोप लगाउन उहाँले आग्रह गर्नुभयो ।
अभिमुखिकरण कार्यक्रममा मिथिला नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत समेत रहेका स्वास्थ्य शाखा प्रमुख अशोक कुमार भण्डारीले एच.पी.भी. खोपको मुख्य उद्देश्य एच.पी.भी. भाइरसको संक्रमणबाट जोगाउने र त्यसको परिणामस्वरूप हुने क्यान्सर र अन्य स्वास्थ्य समस्याबाट बचाउनु रहेको बताउनुभयो । एच.पी.भी. खोपले विशेष गरी गर्भाशयको क्यान्सर, गुदा क्यान्सर र यौन जन्य क्यान्सरको जोखिम कम गर्न प्रभावकारी रहेकोले बताउनुभयो ।
यो खोप अभियान माघ २३ गतेदेखि ५ गतेसम्म विद्यालयमा संचालन गरिने र त्यसपछि एकदिन स्वास्थ्य चौकीमा संचालन गरिने योजना रहेको प्रमुख भण्डारीले जानकारी दिनुभयो । एच.पि.भी. खोप लक्षित उमेर बाहेक अन्य व्यक्तिहरु, गर्भवती महिला, पहिले कुनै खोप लगाउँदा विगतमा देखिएको गम्भीर एलर्जी भएकोलाई लगाउन नमिल्ने पनि उहाँ बताउनुभयो । महिलाको गर्भाशयको क्यान्सर (Human Papillomavirus) को जोखिमलाई घटाउन मद्दत पुग्याउने भएकोले सरकारले यो खोप अभियान संचालन गर्न लागिएको उहाँको भनाइ छ ।
सो अभिमुखिकरणमा मिथिला नगरपालिका जनप्रनिनिधी र स्वास्थ्य चौकीका प्रमुख तथा स्वास्थ्यकर्मीहरुको सहभागिता रहेको थियो ।
खोप लगाउने लक्षित वर्ग
पाठेघरको मुखको क्यान्सर, गर्भाशयको क्यान्सरको कारणले हरेक वर्ष नेपालमा सयौं महिलाको मृत्यु हुने गरेकाले सो जोखिमलाई रोक्न एच.पी.भी. एकदमै प्रभावकारी र सुरक्षित रहेको छ । यो खोप अभियानमा ९ देखि १४ वर्षका बालिकालाई खोप लगाउने लक्ष्य राखिएको छ ।
नियमित एच.पि.भी खोप लगाउने लक्षित समूहमा विद्यालयमा अध्ययन गर्ने कक्षा ६ छात्राहरु र विद्यालय नजाने १० वर्ष उमेर समूहका किशोरीहरु रहेका छन् भने अभियानको लक्षित समूहमा विद्यालयमा अध्ययन गर्ने कक्षा ७ देखि १० सम्मका छात्राहरु र विद्यालय नजाने ११ देखि १४ वर्षका किशोरीहरु रहेका छन् । अभियानमा सिकोलिन खोप उलब्ध हुने र यसले एच.पि.भी प्रजाति १६ र १८ को कारणबाट संक्रमण हुने पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुनबाट सुरक्षित गर्ने काम गर्दछ ।
पछिल्लो एक अध्ययन अनुसार यो खोप १० देखि १४ वर्ष उमेरका किशोरीहरुलाई एक मात्रा लगाएपछि यसको पूर्णमात्रा हुन्छ र विगतमा एक मात्रा एच.पि.भी खोप लगाएका किशोरीहरुले अर्को मात्रा लगाउन नपर्ने खोप विज्ञहरुको कथन छ । एकदमै मंहगो पर्ने यो खोप नेपाल सरकारले निःशुल्क उपलब्ध गराएको छ ।
स्वास्थ्यकर्मीहरुरुका अनुसार एच.पि.भी.(Human Papillomavirus) एक प्रकारको भाइरस हो, जसले पाठेघरको मुखको क्यान्सर, यौन अंगका क्यान्सर संक्रमण लगायत विभिन्न प्रकारका स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ । यो भाइरस प्रायः यौन सम्पर्क मार्फत फैलिन्छ र त्यसको कारणले महिलामा पाठेघरको मुखको क्यान्सरको खतरा बढी हुन्छ । एच.पि.भी. संक्रमणको उपचार सम्भव छैन, तर यसको रोकथाम गर्नका लागि एच.पी.भी. (Human Papillomavirus) खोप पूर्ण प्रभावकारी रहेको खोप विज्ञहरु बताउँछन् ।